ترس از پرواز را مهار کنید - پایگاه خبری شیرگاه نیوز

هرچند تشخیص رسمی و خاصی در خصوص حمله پانیک من داده نشد، اما من از دوران مدرسه می دانم که علت اینکه گهگاه چند لحظه ای دچار حالت ترس شدید همراه با علائم فیزیکی می شوم، مثلا عرق کف دست، حالت تهوع شدید و مشکل در تنفس، اضطراب است.

هواپیما به سلامت نشست و من سفر بسیار خوبی داشتم، اما تجربه پروازم اصلا خوشایند نبود. هر چند در پرواز برگشتم دچار حمله پانیک نشدم و خاطره نسبتا بهتری برایم ثبت شد، اما اخیرا پروازی به فلوریدا داشتم و دوباره همان شرایط طاقت فرسا تکرار شد، من از هواپیما پیاده شدم و با خودم عهد بستم دیگر هرگز سوار هواپیما نشوم تا احساس کنم در آسمان گیر افتاده ام.

برای اینکه به حقیقت مشکلم پی ببرم با سه روانشناس که سابقه کار با افرادی را دارند که از پرواز می ترسند گصحبت کردم و آن ها راه چاره های مفیدی ارائه دادند.

اصلا چرا ترس از پرواز به وجود می آید؟

ترس از پرواز می تواند نتیجه ترکیبی از چند فوبیا باشد. ترس از ارتفاع، ترس از جا های تنگ، ترس از موقعیت های اجتماعی و یا ترس از ترک منطقه امن و راحت همگی می توانند شما را از پرواز بترسانند.

در مواردی دیگر عده ای ممکن است به علت تجربه و خاطره ای که از یک پرواز در گذشته دارند دچار اضطراب پرواز شوند. یا شاید قبلا هرگز سوار هواپیما نشده باشند و برای همین نمی دانند چه چیزی انتظارشان را می کشد. مکانیسم پیچیده هواپیما و پرواز نیز برای هر کسی قابل فهم نیست و خیلی از افراد به همین علت که نمی دانند و نمی توانند درک نمایند عملکرد پرواز هواپیما چگونه است، دچار نگرانی و اضطراب می شوند.

حمله پانیک نیز (مشابه همان چیزی که من تجربه کردم) علت شایع دیگری برای ترس از پرواز است. حمله پانیک نیز حمله ناگهانی احساس ترس و آشفتگی و دلهره زیاد همراه با دست کم چهار علامت فیزیکی یا روانی مانند لرز و رعشه، احساس تنگی نفس، درد در قفسه سینه و ترس از مردن است.

اگر مکررا و بدون علت مشخصی دچار حمله پانیک می شوید احتمالا اختلال پانیک دارید. یکی از شاخصه های متداول اختلال پانیک، ترس شدید از داشتن حمله پانیک دیگر است، مخصوصا اگر در موقعیتی قرار بگیرید که از آنجا خاطره حمله پانیک دارید؛ بنابراین اگر مثلا قبلا در فروشگاهی دچار حمله پانیک شده باشید، هر بار که به آن فروشگاه می روید احتمال اینکه دچار واهمه و نگرانی شدیدی شوید بسیار زیاد است.

حتی اگر شما اختلال پانیک یا تجربه حمله پانیک حین پرواز نداشته باشید، باز هم ممکن است تمام طول مدت پرواز را با ترس و اضطراب سپری کنید و همین باعث می شود با وجود اینکه عاشق سفر هستید، از پرواز اجتناب کنید.

ترس از پرواز می تواند آنقدر شدید شود که به اختلال اضطراب تبدیل شود

ترس از پرواز یا فوبیای پرواز (aviophobia) در فهرست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی به عنوان یک فوبیای خاص آمده است. یعنی شما ترس بسیار شدید و غیرمنطقی نسبت به یک شی ء یا موقعیت دارید که هیچ همخوانی با خطرات واقعی مرتبط ندارد. درمورد فوبیای پرواز، علائم شامل مواردی، چون اجتناب از پرواز (یا احساس اضطراب شدید در صورت قرار گرفتن در موقعیت پرواز)، اضطراب شدید هنگامی که حتی فقط به سوار شدن به هواپیما فکر می کنید و واکنش های فیزیکی مانند لرز می شود.

برخی از فوبیا ها در دسته شایع ترین اختلالات اضطرابی قرار می گیرند، اما در خصوص ترس از پرواز، طیف دیگری وجود دارد. شما ممکن است بدون اینکه واقعا هیچ فوبیایی داشته باشید از پرواز بترسید که باعث می شود واکنش های بلند مدت فیزیکی و روانی نسبت به سفر های هوایی نشان بدهید که زندگی روزمره تان را مختل می نماید. وقتی در طیف ترس از پرواز قرار می گیرید، تاکتیک هایی وجود دارد که می توانید برای کاهش اضطراب تان از آن ها بهره ببرید.

کسب آگاهی و اطلاعات در خصوص هواپیما و پرواز به برخی از افراد یاری می نماید بر ترس شان از پرواز غلبه نمایند

از آنجایی که ترس از پرواز می تواند ریشه در عدم آگاهی داشته باشد، بیشتر یاد گرفتن در خصوص چگونگی عملکرد هواپیما می تواند مفید باشد. در بسیاری از دوره های آموزشی هوانوردی، روش های غلبه بر افکار اضطراب برانگیز نیز آموزش داده می شود. اضطراب به وسیله افکار چه می شود اگر ... که اغلب باعث فاجعه سازی در فکر فرد می شود تغذیه می شود. طی آموزش، آن هایی که ترس از پرواز دارند یاد می گیرند فرایند تفکر خود را به چالش بکشند.

اگر فکر می کنید نمی توانید پرواز کنید، چون خیلی خطرناک است و ممکن است دچار سانحه هوایی شوید، با یاد گرفتن دانش هوانوردی به خودتان یاری می کنید با این افکار مبارزه کنید و به این واقعیت پی ببرید که در واقع هواپیما ایمن تر از اتومبیل است. اگر بیشتر در خصوص پرواز و هواپیما بدانید، مثلا می توانید درک کنید که تکان های هواپیما درست مانند این است که اتومبیل تان از روی گودال ها و دست انداز ها عبور می نماید، نه اینکه در حال سقوط باشید!

توجه کردن به اخبار مربوط به سوانح هوایی، ترس تان را از پرواز تشدید می نماید

روانشناسان هشدار می دهند میان یاد گرفتن مکانیسم پرواز به مقدار کافی و یاد گرفتن علوم پرواز تا جایی که بیشتر بترسید و وسواس به خرج دهید، مرز باریکی وجود دارد. یکی از دلایلی که امروزه پرواز ایمنی بالایی دارد این است که کارشناسان هوانوردی، تجهیزات و پروتکل های پرواز را بر اساس سوانح رایج هوایی تغییر داده اند. اگر خودتان اطلاعات مربوط به هوانوردی را سرچ کنید ممکن است با تصاویر دلخراش زیادی در خصوص سوانح هوایی روبرو شوید که با توجه به آنچه در فکر تان می گذرد این جزئیات می تواند ترس تان را تغذیه و تشدید نمایند.

این امکان هم وجود دارد که سرچ کردن اطلاعات هوانوردی تبدیل به یک رفتار ایمن برای آن هایی که ترس از پرواز دارند بشود. یعنی کسب اطلاعات کاری است که شما به این علت که احساس می کنید به شما ایمنی می دهد انجامش می دهید (در حالیکه واقعا اصلا اینطور نیست). در واقع این رفتار اساسا یک تکیه گاه فکری است. در چنین مواردی شما اطلاعات هوانوردی را برای اصلاح افکار کنونی تان در خصوص پرواز انجام نمی دهید، بلکه این ایده تان را تقویت می کنید که خواندن در خصوص هر کاری که می توانید در هواپیما انجام دهید تا ایمن بمانید، تنها راه بی خطر طی کردن پرواز است. البته این رفتار در بلند مدت کارگشا نیست.

رفتار درمانی شناختی (CBT) یکی از متداول ترین رویکرد های درمانی برای ترس از پرواز است

با رفتار درمانی شناختی فرد یاد می گیرد به افکارش چارچوب جدیدی بدهد و باور هایی را که درمورد ترس هایش دارد به چالش بکشد. یکی از تکنیک های CBT که به عنوان مواجهه سازی و جلوگیری از واکنش شناخته می شود بویژه برای ترس از پرواز مفید است. در این روش، فرد در موقعیتی قرار می گیرد که ترسش برانگیخته شده و سپس به او یاد داده می شود که به شیوه ای سالم با این احساساتش برخورد کند.

در روش مواجهه سازی و جلوگیری از واکنش، درمانگر از شما می خواهد با پریدن های مکرر ضربان قلب تان را بالا ببرید یا تنفس تان مشکل شود تا احساسات فیزیکی اضطراب را دوباره خلق کنید. سپس با تکنیک هایی مانند تنفس عمیق، مجهزتان می نماید تا یاد بگیرید علائم فیزیولوژیکی تان را که باعث اضطراب تان می شوند آرام کنید.

هدف این است که به اضطراب تان عادت کنید. ما اغلب به طور ناخودآگاه با خطرناک تلقی کردن علائم فیزیولوژیکی مان، اضطراب مان را تشدید می کنیم. اما بدن ما می تواند یاد بگیرد چیزی ترسناک است و همینطور هم می تواند دوباره یاد بگیرد همان چیز ترسناک نیست.

اگر ترس تان از پرواز واقعا زندگی تان را تحت تاثیر قرار داده باید یک ارزیابی روحی و روانی شوید. فقط در این صورت است که می توانید روی غلبه بر ترس تان کار کنید. یک درمانگر خوب می تواند یاری تان کند با روش CBT و یا سایر روش ها، مهارت های لازم برای غلبه بر ترس تان را یاد بگیرید. ممکن است احتیاج داشته باشید وقتی قصد پرواز دارید از دارو های ضد اضطراب بهره ببرید.

هر چند حملات پانیک من هرگز باعث نشدند که از پرواز صرفنظر کنم، اما خاطراتی بسیار ناراحت نماینده برایم به جا گذاشتند. حالا می دانم که راه های زیادی برای غلبه بر ترسم دارم و امیدوارم پرواز های آینده ام بدون ترس و اضطراب باشند.

منبع: self

پ