تقسیم سیستان و بلوچستان به چندین استان؛ خوب یا بد؟ ، مخالفان و موافقان چه می گویند؟ - پایگاه خبری شیرگاه نیوز

گروه استان های خبرنگاران، چند سالی بود که زمزمه طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان به گوش می رسید. گویا این طرح مجدداً بر سر زبان ھا افتاده است. 49 نماینده مجلس از حوزه های مختلف شرق، غرب، شمال و جنوب کشور طرح تقسیم سیستان و بلوچستان را اعلام وصول کردند؛ طرحی که با مخالفت شدید نمایندگان جنوب سیستان و بلوچستان و تاکید بخشی از نمایندگان شمال سیستان و بلوچستان رو به رو شده است؛ طرحی که هر از چندگاهی با مطرح شدن آن حداقل در فضای مجازی جنجال می آفریند.

ارائه طرح و تاکید و مخالفت بر سر تقسیم سیستان و بلوچستان اولین بار در سال 96 به شکلی جدی مطرح و داغ شد؛ بهمن ماه 96 موافقان و مخالفان دست به قلم شدند و به رئیس جمهور نامه نوشتند؛ رئیس وقت مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان در آن زمان اعلام کرد به همراه پنج نماینده دیگر استان مخالف تقسیم است.

نماینده مردم زابل در مجلس با اشاره به اینکه تقسیم استان یک ضرورت و اولویت است، می گوید: بیشتر استانداران زنده بعد از انقلاب سیستان و بلوچستان تاکید دارند تا به امروز در تقسیم استان غفلت شده است.

حبیب الله دهمرده در مورد طرح تقسیم استان سیستان و بلوچستان اظهار دارد: سیستان و بلوچستان به لحاظ وسعت استانی بسیار گسترده محسوب می شود و بودجه ای که به آن تخصیص می دهند به مقدار یک استان میانه است که به عبارتی جوابگوی نیازهای استان نیست؛ این وسعت شاید از یک نگاه فرصت باشد اما هزاران چالش ایجاد کرده است.

نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه این شرایط تقسیم استان را به یک ضرورت و اولویت تبدیل کرده، ادامه داد: سیستان و بلوچستان باید به چهار استان با مرکزیت چهار شهرستان زاهدان، زابل، ایرانشهر و چابهار تقسیم شود..

موافقان می گویند سیستان و بلوچستان باید تقسیم شود، تقسیم های گذشته موفقیت آمیز بوده و توسعه آورده است. حبیت الله دهمرده، نماینده سیستان که به همراه حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان همزمان با نامه مخالفان، به رئیس جمهور نامه نوشتند و خواستار تقسیم شدند، در نامه شان گفتند: سیستان و بلوچستان گستردگی فراوانی دارد و فاصله شمال تا جنوب آن به بیش از 900 کیلومتر می رسد و این گستردگی مدیریت استان را سخت کرده است. تقسیم استان خواسته مردم است. تقسیمات کشوری به عنوان یکی از ظرفیت های توسعه ای در هر منطقه محسوب می شود و فرایند پیشرفت خراسان قبل و بعد از تقسیم می تواند گواه این امر باشد.

مخالفان چه می گویند؟

عده ای اما معتقدند این طرح از طریق افرادی غیردلسوز، رھبری و مطرح می شود که خاطر میلیون ھا نفر را ناراحت و مخدوش و قلوب پاک جوانان این خطه را مشوش کرده است و باتوجه به شرایط کنونی کشور، این طرح از لحاظ سیاسی و مالی به نفع مردم و دولت نخواهد بود؛ چرا که پهنای استان برای مردمانش یک ظرفیت می تواند باشد. آیا نیاز است برای محرومیت زدایی، این خاک، همچون منطقه های از بلوچستان که به خراسان جنوبی، کرمان و هرمزگان الحاق شدند، تکه تکه شود؟

این منطقه ها هم زمانی به خاطر ترقی و پیشرفت جدا شدند اما همچنان که مستحضرید پس از گذشت بیش از هفتاد سال نه خبری از پیشرفت است و نه آسایش و آرامش. چه بسا که بسیاری از مردم آن منطقه ها همچنان از امکانات اولیه زندگی، مثل آب، راه، بهداشت و حتی شناسنامه نیز محرومند.

طرحی که هنوز برای مردم شفاف نیست

طرح تقسیم سیستان و بلوچستان نیاز به یک کار کارشناسی جدی تری دارد؛ هنوز زوایای مختلف طرح معین نیست و هزینه و فایده طرح باید دقیق بررسی کارشناسی شود. در شرایط فعلی وزارت کشور و دولت هم با طرح مخالف است و صریح عنوان کرده اند طرح بار مالی دارد؛ نیاز داریم کار کارشناسی لازم روی طرح انجام شود و جنبه های هویتی و فرهنگی لحاظ شود وحتماً باید اجماع نخبگان، علما و مردم منطقه را داشته باشد؛ بدون نظر نخبگان و مردم منطقه چنین طرحی هایی قابل طرح و اجرا نیست. مثل کمبودهای عمقی چابهار با وجود اهمیت راهبردی آن در شاخص های توسعه انسانی با نظام بودجه ریزی حاضر به جایی نمی رسد، وقتی مشکل آب خوزستان مطرح می شود و یا مثلا خشکی دریاچه ارومیه به میان می آید تمام مدیران ارشد برای رفع آن پیش قدم می شوند غافل از اینکه در چابهار ما 50 سال است مشکل و معضل آب داریم و بیشتر روستاهای چابهار و در معنای کلی تر بلوچستان با وجود خشکسالی از شبکه آب درکنار سواحل عمان محروم هستند.

تقسیم یک استان فی نفسه سیاست و اقدامی منفی و مخرب نیست و حتی می تواند در برخی موارد بسیار کارگشا باشد، اما هنگامی که با خواست بیشتریت مردم و نخبگان و ذینفوذان اجتماعی آن همراه نباشد، مبتنی بر مطالعات علمی و فرهنگی و اجتماعی نباشد، شفافیت لازم را نداشته باشد و تدبیری در فرایند های تهیه و ارائه آن دیده نشود، البته نشان دهنده خطا های راهبردی متعددی است.

اولین گام برای تقسیم یک استان می بایست خواست و نظر بیشتریت مردم و نمایندگان اجتماعی و سیاسی آن ها باشد؛ حال آنکه متاسفانه در این طرح چنین چیزی وجود ندارد؛ لذا از این منظر، این طرح بیشتر به مثابه فشار و اجباری از بالا می ماند و نمی توان پیامد های مفیدی برای آن متصور بود.